Podróże małe i duże > Opowieści zamkowe

Pałac w Pilicy i tajemnicza zjawa w starych fortyfikacjach

Miejscowość: Pilica, w pobliżu głównego rynku.

Lokalizacja: Trasą nr 790 na Ogrodzieniec i dalej tą samą drogą na Pilicę.

Pilica fortyfikacje zewnętrznePałac najprawdopodobniej wzniesiono na ruinach wcześniejszego zamku. Nie znamy dokładnie daty jego powstania. Wiemy, że Padniewscy, którzy zamieszkiwali zamek w Smoleniu wybudowali pałac – zamek rycerski w Pilicy w stylu renesansowym do którego przenieśli się około 1610 roku. Obiekt był kilkakrotnie przebudowywany - kolejni właściciele dostosowywali go do własnych potrzeb i wizji. W pierwszej połowie XVIII wieku stał się własnością Marii z Wesslów Sobieskiej, która przebudowała go w stylu francuskim. Kontynuatorem jej dzieła był Teodor Wessel, który założył park z altankami i fontannami. Wnętrza kryją czterdzieści pokoi niegdyś bogato urządzonych i zdobionych, w tym jadalnię z kasetonowym sufitem i salę rycerską nazywaną „balową” lub „lustrzaną” z dębową podłogą. Do pałacu należy duży liczący dziesięć hektarów ogród. Całość terenu otoczona jest wysokimi fortyfikacjami, które około 1651 roku wybudował Stanisław Warszycki. Potężne mury zachowały się w całości do dnia dzisiejszego.

PilicaPilicaPilica

Od strony południowo-zachodniej oglądać można jeden z sześciu istniejących pierwotnie bastionów. Były one podobno połączone podziemnymi korytarzami i spełniały funkcję obronną - umieszczano na nich ciężką artylerię. Dodatkowo wzdłuż całych murów biegnie głęboka fosa. Wodę do niej doprowadzano zapewne rurami z odległości aż dziesięciu kilometrów. W 1655 roku pałac zdobyli Szwedzi, ale szybko udało się go odbić, co uratowało go przed zniszczeniem.

PilicaPilicaPilica

Znajdująca się przed pałacem kamienna fontanna została wykonana przez Bolesława Chromego w 1862 roku. Natomiast na bocznych cokołach prowadzących do pałacu znajdują się ciekawe rzeźby sfinksów pilnujących wstępu, jeden z prawej i jeden z lewej strony. Rzeźba z prawej strony zachowała niezniszczone „kobiece” oblicze. W połowie XIX wieku remontem pałacu zajął się Chritian A. Moes, a potem w 1876 roku Leon Epstein. Wtedy to pałac zyskał neorenesansowy wygląd. W 1989 roku pałac przeszedł w ręce Barbary Johnson Piaseckiej, której celem było odnowienie zamku i stworzenie w jego wnętrzach otwartej dla zwiedzających galerii malarstwa. Te ambitne plany pokrzyżowało pojawienie się potomków dawnych właścicieli – Arkuszewskich, którzy byli właścicielami pałacu w latach 1906 –1945.

PilicaPilicaPilica
Pilica pałacPilicaPilica

Po wojnie we wnętrzach pałacu urządzono dom dziecka dla dziewcząt a w latach osiemdziesiątych dom poprawczy.

PilicaPilicaPilica

Pod koniec XX wieku obiekt został przejęty przez Wojewódzki Ośrodek Kultury i podobno rozpoczęto remont oraz badania archeologiczne. Po jakimś czasie jednak prace utknęły w martwym punkcie i taki stan właściwie obserwujemy do dziś (tj. czerwiec 2009 rok). Na przestrzeni lat 2003 - 2009 nie dostrzegamy praktycznie żadnych postępów w pracach konserwatorskich, pałac ciągle niszczeje. Na teren wchodzimy swobodnie przez główną bramę. Nie ponosimy żadnych opłat za wstęp – a może szkoda - bo dzięki temu pozyskano by choć skromne środki na renowację obiektu. Pałac oglądamy tylko z zewnątrz, nie ma możliwości wejścia do środka. Na pałacowych murach co chwilę napotykamy ostrzegawcze tabliczki: „WSTĘP WZBRONIONY”, „PRZEJŚCIE WZBRONIONE”. Warto pospacerować po parku który został uznany w 1949 roku za zabytek przyrody. Rosną tam ciekawe okazy starych drzew: wiązy, jawory, klony, modrzewie, graby, jesiony, oraz: buk zwisający, tuje, magnolia pośrednia, iglicznie trójcierniowe, jodły kalifornijskie. Szczególną ciekawostką jest licząca podobno 600 lat lipa Królowej Elżbiety - żony Władysława Jagiełły – o sześciometrowym obwodzie pnia. Obecne wejście na teren pałacu pochodzi z XVIII wieku kiedy przebudowywano system komunikacyjny, stare wejście z oryginalną bramą wjazdową znajdziemy po przeciwnej stronie.

PilicaPilicaPilica

Z pałacem związane są dwie ciekawe historie. Pierwsza z nich dotyczy czasów, gdy w pałacu mieszkał kasztelan krakowski Stanisław Warszycki, było to około 1636 roku. Lubił on wyprawiać wielkie uczty. Na jedną z nich zaprosił okoliczną biedotę, lecz przed wejściem nakazał im umycie się i założenie czystych ubrań. Niemniej w starych, brudnych łachmanach owych biedaków właściciel pałacu odnalazł cenne przedmioty. Pomyślał więc, że ograbił ubogich, a ponieważ sumienie nie dawało mu spokoju ufundował przytułek dla biednych i bezdomnych.

PilicaPilicaPilica

Druga historia mówi, że w jednym z sześciu istniejących bastionów była kaplica. W niej to podobno żywcem zamurowano piękną dziewczynę, która nie chciała wyjść za mąż pod przymusem. Raz w roku pojawia się ona jako zjawa i krąży nad fortyfikacjami.

Monika Porzucek

Źródła:

  1. Krzysztof J. Pucek, Grzegorz Wamberski, Jura Krakowsko-Częstochowska, Kraków 2007.

  2. www.zamki.res.pl

  3. www.jurajskie.pl

Załóż wątek dotyczący tego tekstu na forum

Opowieści zamkowe:

Zamek Lipowiec. Co straszy w Bukowym lesie? (3 zdjęcia)W kolorze fioletowego ametystu: zamek „Tęczyn” w Rudnie (23 zdjęcia)Skamieniałe dzieci i zaklęci rycerze: zamek „Rabsztyn” (16 zdjęć)Zamek Smoleń - wielki skarb ukryty w studni (29 zdjęć)Pałac w Pilicy i tajemnicza zjawa w starych fortyfikacjach (22 zdjęcia)Czarna Perła Jury: Ogrodzieniec (27 zdjęć)Tajemnicza strażnica w Przewodziszowicach (11 zdjęć)Gotycka piękność: Mirów (19 zdjęć)Zamek obronny w Rochester - historia ukryta w kamieniu (6 zdjęć)Pani o bladych licach - opowieść o zamku w Bobolicach (13 zdjęć)Tajemnice twierdzy Olsten (19 zdjęć)O tym jak „Bendyn” Będzinem się stał (9 zdjęć)Bij, kradnij, zabijaj, ale Siewierz omijaj (10 zdjęć)Zapomniany Bydlin (6 zdjęć)Królowa Bona i latające mrówki na zamku Chęciny (11 zdjęć)Chudów (6 zdjęć)Zapomniany pałac we Włodowicach (9 zdjęć)Zamek Bąkowiec w Morsku (6 zdjęć)Krzyż i Topór = Zamek Krzyżtopór (19 zdjęć)Tworków - odkryty i tajemniczy (13 zdjęć)Bastiony Zamku Nowy Wiśnicz (19 zdjęć)Zamek w Mosznej, czyli prawie jak w bajce Disneya (25 zdjęć)Czarujący Pałac w Pławniowicach (18 zdjęć)Pałac w Krzyżanowicach (11 zdjęć)Pałac Raczyńskich i Dworek Zygmunta Krasińskiego w Złotym Potoku (13 zdjęć)Zamek co na Pieskowej stoi Skale (18 zdjęć)Kórnik – Wielkopolska Perła (18 zdjęć)Zamek Otmuchów, czyli krótka baśń o tym jak serce dumnej Emmy zmiękło po zjedzeniu sokoła (26 zdjęć)Olśniewający swą krasą Pałac w Kraskowie (19 zdjęć)Tajemnice Gór Sowich: Zamek Grodno (25 zdjęć)Tajemnice Gór Sowich: Tannhausen - Pałac w Jedlince (13 zdjęć)
PodróżeKulturaMuzykaHistoriaFelietonyPaństwo, polityka, społeczeństwoPowieści i opowiadaniaKącik poezjiRecenzjeWielkie żarcieKomiks
PrzewodnikiAlbaniaNepalPolskaRumunia
Oceń zamieszczony obok artykuł.
Minister kazał, więc uprzejmie informujemy, że nasze strony wykorzystują pliki cookies (ciasteczka) i inne dziwne technologie m.in. w celach statystycznych. Jeśli Ci to przeszkadza, możesz je zablokować, zmieniając ustawienia swojej przeglądarki. Więcej informacji znajdziesz w artykule: Pliki cookies (ciasteczka) i podobne technologie.